Vrijspraak na mesaanval: zelfverdediging of twijfelachtige verdediging?

Vrijspraak na mesaanval: zelfverdediging of twijfelachtige verdediging?

De rechtbank van Augsburg heeft een explosief vonnis gewezen in de zaak van een mesaanval die in december 2024 op de Königsplatz plaatsvond. De 31-jarige beklaagde werd onverwachts vrijgesproken, wat voor sommigen de zucht van verlichting van de dag zou kunnen zijn. Het proces rond de woordenwisseling die uitbrak na een drugsdeal eindigde met de vraag: was het zelfverdediging of niet?

Het slachtoffer, een 34-jarige man, liep een aanzienlijke messnede in zijn nek op. Maar het bewijsmateriaal was cruciaal: de rechtbank kon de mogelijkheid niet uitsluiten dat de benadeelde partij ook gewapend was met een mes. “De verdachte handelde met de bedoeling zijn vrienden te verdedigen”, aldus de rechtbank. Dit opende spannend juridisch terrein, want als de verdachte daadwerkelijk had gehandeld uit zelfverdediging of noodhulp, zou dit zijn daad hebben gerechtvaardigd.

Zelfverdediging en noodhulp: van dichterbij bekeken

In dergelijke explosieve situaties speelt het Duitse strafrecht een cruciale rol. Volgens artikel 32 van het Wetboek van Strafrecht is zelfverdediging de belangrijkste rechtvaardiging in het strafrecht, en de eisen ervan zijn streng. Dit betekent: Er moet sprake zijn van een actuele en onwettige aanval, wil een defensieve daad als gerechtvaardigd worden beschouwd. In het geval van de vrijgesproken verdachte had noodhulp aan zijn vrienden als zodanig kunnen worden ingezet als de rechtbank de situatie uit zelfverdediging zou bevestigen. Wet Individu wijst erop dat bij een agressieve aanval verdediging moet plaatsvinden zonder de aanvallende juridische belangen te schenden.

Daarnaast stelt de rechtbank dat de vraag of het slachtoffer een mes heeft gebruikt niet doorslaggevend is voor de uitspraak. Als het mes daadwerkelijk een rol zou hebben gespeeld, zou er sprake zijn geweest van het voornemen om noodhulp te verlenen en had de rechtbank zich moeten beroepen op artikel 34 van het Wetboek van Strafrecht, de rechtvaardigende noodtoestand. Examio legt het ook uit, dat er, om gerechtvaardigde noodhulp te verlenen, geen sprake mag zijn van directe inmenging in de rechten van de persoon die wordt aangevallen.

Gevolgen van de vrijspraak

Na bijna vijf maanden hechtenis werd de vrijgesproken man uiteindelijk vrijgelaten. In de rechtbank werd bevestigd dat hij, toen hij handelde, zichzelf en zijn vrienden naar beste weten en overtuiging probeerde te beschermen. De verdachte heeft nu de mogelijkheid juridische stappen te ondernemen om schadevergoeding te eisen voor de tijd dat hij in de gevangenis heeft gezeten. Dit zou niet alleen een financiële compensatie kunnen zijn, maar ook een manier om zijn naam en eer te herstellen.

De uitspraak roept tal van vragen op over de spanning tussen zelfverdediging en de perceptie van gevaar. In een samenleving waar drugsgerelateerde misdaad en gewelddadige confrontaties voortdurend problemen zijn, valt nog te bezien hoe juridische precedenten zich zullen ontwikkelen.

Over het geheel genomen is deze uitspraak een nieuw stukje van het mozaïek in de discussie over zelfverdediging en de wetten die ons samenleven reguleren. De Donaukoerier richt zich op de sociale uitdagingen die dergelijke gevallen met zich meebrengen.