Zorg rond het levenseinde opnieuw bekeken: Michaela Bayer en Sara Loy in de Bürgersaal
Op 2 november presenteren palliatieve zorgverpleegkundigen Michaela Bayer en Sara Loy hun boek over zorg rond het levenseinde in Hausham.

Zorg rond het levenseinde opnieuw bekeken: Michaela Bayer en Sara Loy in de Bürgersaal
Op 2 november 2025 wordt in de Bürgersaal in Hausham een bijzonder boek gepresenteerd: “Uiteindelijk telt het NU” van Michaela Bayer en Sara Loy. Deze twee palliatieve zorgverpleegkundigen willen niet alleen hun ervaringen met hun werk delen, maar willen ook de manier veranderen waarop we in onze samenleving omgaan met de dood. Michaela Bayer, geboren in Hausham, werkt op de palliatieve zorgafdeling van de Großhadern-kliniek, terwijl Sara Loy uit Dresden komt. Beiden zijn actief op Instagram en gebruiken dit platform om inzicht te geven in hun ontroerende werk.
Het werk is ontstaan als reactie op de vraag en heeft tot doel de dood als minder beangstigend af te schilderen en het leven te verrijken. “Wij vinden het belangrijk dat kinderen ook leren omgaan met het onderwerp dood”, legt Bayer uit. Een indrukwekkende anekdote is het verhaal van een klein meisje dat de dood van haar grootmoeder verwerkt. Dergelijke ervaringen worden in het boek uitvoerig besproken, waardoor de lezer wordt ondersteund en aan het denken wordt gezet.
Verborgen inzichten uit de palliatieve zorg
In ‘Uiteindelijk is het NU dat telt’ kunnen lezers niet alleen spannende ervaringsrapporten verwachten, maar ook praktische instructies: elk hoofdstuk eindigt met een ‘In één oogopslag’, waarin de belangrijkste informatie wordt samengevat. De auteurs benadrukken dat hun boek geen leidraad is, maar eerder een ervaringsverslag over het levenseinde waarin onderwerpen als waardigheid, steun en pijnverlichting aan bod komen. Ook het belang van zelfzorg en de balans tussen nabijheid en afstand op het werk worden niet verwaarloosd.
Interessant zijn de rituelen van Bayer tijdens haar werk, zoals het uittrekken van de tuniek, die symbool staat voor het loslaten van het lot van de patiënten. Deze kleine, persoonlijke gewoontes maken deel uit van een complex proces dat ook bovennatuurlijke gebeurtenissen en rituelen omvat, zoals het openen van het raam na de dood van een patiënt - momenten die diep ontroerend zijn.
Het belang van open communicatie
Maar hoe creëren we een open dialoog over de dood? Een uitdaging waar veel mensen mee te maken krijgen. Het aanbod van palliatieve zorg bereikt patiënten vaak te laat, omdat artsen, patiënten en familieleden niet openlijk over diagnoses spreken. “Dat moet veranderen”, weet Bayer zeker, “want er is vaak niet genoeg tijd om je eigen afscheid te plannen.”
De AOK beschrijft dat stervende mensen de laatste dagen van hun leven in verschillende voorzieningen kunnen doorbrengen, zoals hospices, verpleeghuizen of zelfs thuis. Om dit te bereiken is open communicatie over de komende stappen essentieel. Zorg aan het levenseinde is geen gemakkelijke taak; het vereist empathie en een respectvolle houding ten opzichte van de wensen van de patiënt. Familieleden worden er vaak niet voldoende bij betrokken, wat kan leiden tot misverstanden over onder meer pijnbehandeling.
Het doel van palliatieve geneeskunde is het verzekeren van een waardige en pijnloze dood. Ethische principes en de medewerking van alle betrokkenen spelen een belangrijke rol. “Het is belangrijk om de emotionele stadia van het sterfproces te herkennen en een cultuur van ontvangst te leven”, aldus ervaringen uit de palliatieve zorg. Pastorale zorg zal een van de hoekstenen zijn om stervende mensen de waardigheid te geven die ze verdienen.
Over het geheel genomen is ‘In the End, What Counts is NOW’ een werk dat indruk maakt met persoonlijke verslagen en diepgaande inzichten en je uitnodigt om intensief na te denken over je eigen leven en het onderwerp sterven. Het boek zal een belangrijke kwestie behandelen die veel mensen diep raakt tijdens het evenement op 2 november in Hausham.
Meer informatie over professionele zorg rond het levenseinde kunt u vinden op AOK en over het onderwerp zorg rond het levenseinde PPM online.